به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، روز گذشته کنفرانس بین المللی نقش فتوا در ثبات جوامع اسلامی با هدف سامان دادن به مشکلات چالش ها و آسیب های فتوا و مبارزه با فتواهای گمراه کننده و انحرافی و افراطی با حضور گروه هایی از علما و مفتیان 63 کشور جهان در قاهره برگزار شد و فعالیت های آن تا روز پنج شنبه ادامه خواهد داشت.
جهاد نظامی حتی لحظه ای از جهاد فکری در میدان فقه و اندیشه جدا نیست
شوقی علام مفتی مصر در سخنان خود در این کنفرانس گفت: فتوا از ویژگی های اسلام و درجه ای عالی از فهم دینی به شمار می رود و ما به اهمیت و نقش فتوا در ثبات جوامع ایمان داریم و یکی از اهداف این کنفرانس نیز بر هم زدن بساط گروه های افراطی است که از فتوا سوء استفاده می کنند.
وی افزود: کنون که تمام جهان برای مبارزه با تروریسم اقدام کرده چه خوب است که اهل علم و پاسبانان دین و اعتقادات وصاحبان فتوا نیز به پا خاسته و بدانند که آنها مرزبانانی هستند که باید مرزی بزرگ در اسلام را حفظ کنند و آن مرز تصحیح مفاهیم مخدوش شده و منحرف شده و ایستادگی در برابر افکار افراطی و نشر ارزش های صحیح دینی است و ما بر این باوریم که جهاد نظامی حتی لحظه ای از جهاد فکری در میدان فقه و اندیشه جدا نیست و اکنون این کنفرانس بنا دارد به هرج و مرج موجود در زمینه فتواهای انحرافی رسیدگی کرده و اجازه ندهد تصویری اشتباه و غلط و به دور از اسلام در ذهن مردم شکل بگیرد و زندگی آنها را دچار اضطراب و نا امنی سازد و برای مقابله با این تصویر اشتباه از اسلام بر این باوریم که علما و صاحبان اندیشه صحیح باید در برابر افراط گراها و بایستند و افکار و اندیشه ها و نظریات صحیح دینی را ارائه کنند و به مردم اعلام کنند که اسلام از این فتواهای گمراه کننده و تروریستی بیزار است.
ضرورت ایجاد رشته تخصصی فتوا در دانشکده های علوم اسلامی
احمد الطیب شیخ الازهر نیز در سخنان خود در افتتاحیه این کنفرانس از صاحبان فتوا در جهان عرب و اسلام خواست رشته های علمی تخصصی در دانشکده های علوم اسلامی به نام فتوا ایجاد کنند و تدریس آن را از اولین سال دانشگاه آغاز کنند و متون و برنامه صحیح و چندجانبه ای نیز بری آن تدوین کنند و در این زمینه فقط به آموزش فقه بسنده نکنند و در کنار آن علوم و دانش های ابزاری و علوم نقلی و عقلی را نیز به دانشجو بیاموزند و در این زمینه به منطق و جدل نیز بها بدهند و علم مقاصد شریعت را نیز با توجه به شرایط زمان آموزش دهند.
وی افزود: حمله به تمدن اسلامی همزمان است با درخواست های گروهی برای آزاد شدن همجنس بازی؛ چراکه غربی ها آن را حقی از حقوق انسان می پندارند و البته در غرب نیز طرفداران بیشتری دارد و در فرهنگ مردان شرقی جایگاه کمتری دارد، زیرا انسان بر اساس فطرت خود از این انحرافات و بیماری ها بیزار است.
الطیب گفت: از سوی دیگر حملات ضد اسلامی همزمان شده با کنار رفتن پرده از چهره غربزدگان و درخواست آنها مبنی بر برابری ارث زن و مرد و جواز اردواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان که این نیز فصل جدیدی از حملاتی است که علیه اسلام و فرهنگ اسلامی صورت می گیرد.
شیخ الازهر ادامه داد: فتوا همواره جایگاه ویژه اهل علم و پاکی و طهارت بوده و علمایی که در این منصب نشسته اند باید به جوانب مختلف فقهی توجه داشته باشند و رعایت امانت بکنند تا ارزش های اسلام تقویت شود.
وی افزود: امروز تعدادی از فتواهایی که صادر می شود و به اسلام نسبت داده می شوند فتواهای ناحق و نادرست هستند که موجب ضربه زدن به اسلام و بدنام شدن دین می شوند.
وی همچنین تاکید کرد امروز هیچ دینی مانند دین اسلام مورد حملات ضد دینی واقع نمی شود.
احمد الطیب گفت: من این شکایت و گلایه را از علمای مفتی و اهل فتوا دارم که اجازه ندهند مدعیان علم و فقه بر کرسی فتوا بنشینند.
تا زمانی که جاهلان فتوا می دهند، نمی توانیم در برابر حملات ضد اسلامی بایستیم
شیخ عبدالطیف دریان مفتی اهل سنت لبنان در سخنان خود در این کنفرانس گفت: جهان اسلام مرحله حساسی را پشت سر می گذارد و ما به طور ویژه در میانمار شاهد قتل عام و نسل کشی مسلمانان روهینگیا هستیم و از سوی دیگر مقدسات اسلامی ما در قدس نیز در خطر است.
وی افزود: ما تا زمانی که گرفتار تفرقه هستیم و انسان های نادان بر کرسی فتوا تکیه زده اند نمی توانیم در برابر حملات ضد اسلامی بایستیم، بلکه زمانی می توانیم در برابر دشمنان اسلام بایستیم که همه بر محور خدای متعال متحد شویم و دارالافتاء های جهان اسلام طبق وظیفه خود از حقوق انسان ها دفاع کنند و مانع تهدیدهای امنیتی و حافظ صلح و سلامت شهروندان باشند و این زمانی اتفاق می افتد که مفتیان در کار خود تخصص داشته باشند و در این زمینه آموزش دیده باشند تا اینکه زماین فرا برسد که فقط افراد متخصص و آموزش دیده بر این منصب تکیه بزنند.
خطرناک ترین فتوا آن است که مردم را دچار تفرقه کند
عباس شومان نماینده الازهر درسخنان خود در این کنفرانس گفت: افتا یکی از مهم ترین ابزارهای نشر و تبلیغ احکام شرعی است که زندگی مردم را سامان می دهد و این فتوا در طبیعت و سرشت خود چیزی جز بیان حکم الهی نیست.
وی افزود: فتوا خبر دادن از خدا و پیامبر و بیان حلال و حرام است و خدای متعال هم در این زمینه به ما هشدار داده که هرکس بدون دلیل چیزی را حلال یا حرام بداند به خداوند دروغ بسته و بدون اینکه علم داشته باشد چیزی را سر هم کرده و گفته آن را هم ردیف شرک در قرآن کریم آورده است.
وی افزود: برخی از کسانی که در عصر ما بر منصب فتوا نشسته اند باعث ایجاد تفرقه و دودستگی میان مسلمانان شده اند و همچنان نیز فرهنگ خشونت و نفرت را میان مردم ترویج می کنند با فتواهای خود همه را از اسلام خارج می کنند و این یک بلای بزرگ در عصر ما است که برخی افرادی که مردم در مشکلات خود به آنها مراجعه میکنند مدعی علم هستند، اما بهره ای از علم ندارند.
نماینده الازهر گفت: خطرناک ترین فتواها آن فتوایی است که به خاطر آن مردم دچار تفرقه و دودستگی شوند و وحدت مسلمانان را از بین ببرد و تلاش های تبلیغی علمای گذشته را تضعیف کند.
وی افزود: فتوا نباید با اصول دین و مقاصد شریعت منافات داشته باشد و کسی که فتوا می دهد باید احوال مردم و شرایط زمان را بررسی کند به گونه ای فتوا دهد که موجب دودستگی و تفرقه و اختلاف و درگیری نشود.
رئیس شورای امور اسلامی امارات
محمد مطر الکعبی رئیس شوری امور اسلامی امارات گفت: مسئولان نهادهای دینی کشورها باید قوانینی تصویب کنند که صدور فتوا در اختیار علمای تایید شده باشد و هر کسی تواند در کشورها فتوا دهد یا آن را در رسانه ها منتشر کند و علاوه بر این باید آموزش های لازم به مفتیان داده شود تا در این زمینه به تخصص برسند.
سامان دهی به فتوا نیازمند وجود قانونی در این زمینه است
محمد عبدالکریم العیسی دبیرکل انجمن الامی جهان در این کنفرانس گفت: باید با کسانی که فتواهای بی اساس و بر خلاف نظر علما صادر می کنند برخورد شود و نباید به گونه ای باشد که فتوا ابزاری برای پیشبرد هوا و هوس و امیال شخصی افراد باشد، زیرا دین و شرع الهی به گونه ای نیست که هرکس هرچیزی درباره دین به ذهنش رسید، به صورت زنده در ماهواره ها منتشر کند، بلکه علما و مفتیان باید اهل تحقیق و پژوهش و بررسی عمیق باشند.
وی افزود: سامان دهی به فتوا نیازمند وجود قانونی در این زمینه است زیرا فتوا تاثیر زیادی بر جوامع و سلامت آن دارد و از سوی دیگر از انجای یکه فتوا نقش آگاهی بخشی دارد باید از عجله و شتاب زدگی به دور باشد.
دبیر کل انجمن اسلامی جهان پیشنهاد داد سازمان همکاری اسلامی قانونی در این زمینه تنظیم کند و تمام کشورهای عضو آن را امضا کنند تا از این پس عملکرد شبکه های ماهواره یا خود را در زمینه صدور فتوا کنترل کنند و اجازه ندهند افراد غیر متخصص در این شبکه ها فتوا بدهند.